Het DNSH-principe, een afkorting van „Do No Significant Harm” (breng geen significante schade toe), is een concept dat is vastgelegd in de taxonomieverordening van de Europese Unie (artikel 17 van EU 2020/852). Dit principe stelt dat financiële activiteiten, investeringen of projecten die worden ingediend onder het Herstel-, Transformatie- en Veerkrachtplan (PRTR) geen significante schade aan het milieu mogen toebrengen. Dit plan is ontstaan na de COVID-19-pandemie om de economische impact van de pandemie tegen te gaan door hervormingen en investeringen te bevorderen via Europese fondsen. Het doel is een meer duurzame, inclusieve en digitale toekomst te bereiken, met meer sociale en territoriale cohesie en zonder genderkloven. Kleine en middelgrote ondernemingen, evenals zelfstandigen, kunnen toegang krijgen tot dit plan om directe steun te ontvangen.
Er zijn zes milieu-objectieven om de activiteiten te beoordelen:
- Klimaatmitigatie.
- Aanpassing aan klimaatverandering.
- Duurzaam gebruik en bescherming van water- en mariene hulpbronnen.
- Overgang naar een circulaire economie.
- Preventie en beheersing van vervuiling.
- Bescherming en herstel van biodiversiteit en ecosystemen.
Financieringsgeschiktheid in het kader van het DNSH-principe
Het Herstel- en Veerkrachtmechanisme (RRM) verleent alleen financiering aan activiteiten die geen schade toebrengen aan deze milieu-objectieven. Activiteiten worden als volgt ingedeeld:
- Niet-geschikte activiteiten: Degenen die niet in overeenstemming zijn met het DNSH-principe omdat ze een van de zes milieu-objectieven aantasten.
- Gerechtvaardigde geschikte activiteiten: Degenen die geen invloed hebben op een van de zes objectieven, maar die wel adequaat moeten worden gerechtvaardigd. Deze geschikte activiteiten zijn onderverdeeld in twee subcategorieën:
- Geschikte activiteiten met niet-lage milieu-impact: Deze komen voor in uitzonderlijke en gerechtvaardigde gevallen met een reeks voorwaarden.
- Geschikte activiteiten met lage milieu-impact: Aangezien deze een lagere milieu-impact hebben, vereisen ze een eenvoudigere rechtvaardiging.
Om te bepalen of deze acties voldoen aan het principe van geen schade toebrengen aan de zes objectieven, is er een zelfevaluatievragenlijst* beschikbaar om entiteiten te helpen potentiële impacten van verschillende projecten vooraf te identificeren en ervoor te zorgen dat ze voldoen aan de vastgestelde milieunormen.
*Bijlage II van de DNSH-gids https://www.boe.es/doue/2023/111/Z00001-00033.pdf
Toepassing van het DNSH-principe
Bij de beoordeling van een economische activiteit met betrekking tot dit principe moet de volledige levenscyclus van de activiteit of het product worden overwogen. Dit betekent dat niet alleen de milieueffecten van de activiteit in de planningsfase worden beoordeeld, maar ook de potentiële effecten tijdens de productie, het gebruik en het einde van de levensduur van het product. Anders kan de projectfinanciering worden geweigerd omdat deze niet voldoet aan de Green Deal, de Europese strategie voor milieutransitie en de Sustainable Development Goals (SDG).
Naleving van het DNSH-principe
Om Europese financiering te ontvangen, moeten we aantonen dat onze acties aan dit principe zullen voldoen. Enkele van de richtlijnen die zijn gespecificeerd in de DNSH-gids van het PRTR zijn:
- De activiteiten mogen geen negatieve milieueffecten hebben. Met andere woorden, de effecten van deze activiteit moeten op zichzelf worden beschouwd, zonder vergelijking met schadelijkere activiteiten.
- Overweeg de directe en indirecte effecten in alle fasen van het proces en de daaropvolgende gevolgen.
- Verwijs naar de voorwaarden van de gedelegeerde handelingen van de taxonomieverordening.
- Noem de geldende milieuwetgeving en verplicht jezelf deze na te leven.
- Bied milieu-effectrapportages aan.
- Lever bewijs van naleving van het DNSH-principe, beschikbaar in Bijlage II van de Technische Gids van de Europese Commissie.
- Richtlijnen voor bepaalde activiteiten staan vermeld in Bijlage II van de gids.
Het belang van dit principe
Dit principe is voordelig omdat het:
- De naleving van de door de Europese Unie vastgestelde duurzaamheidscriteria waarborgt.
- Een duurzame ontwikkeling bevordert die op lange termijn de menselijke en natuurlijke hulpbronnen beschermt.
- Dient om de besluitvorming en acties te sturen naar een economisch levensvatbare, sociale en ecologisch verantwoorde ontwikkeling, zelfs zonder PRTR-fondsen.
- Een belangrijke onderscheidende factor kan zijn door de milieuverantwoordelijkheid in de uitvoering van het project te demonstreren.
- De vermindering van broeikasgasemissies bevordert, de energie-efficiëntie verhoogt en het gebruik van hernieuwbare energie stimuleert.
Het concept DNSH is van fundamenteel belang in de strategie van de Europese Unie om de Sustainable Development Goals (SDG) te bereiken die zijn vastgesteld in de Agenda 2030.